Na temat działań, strategii i wyzwań stojących przed samorządami w kontekście bezpieczeństwa będą debatować eksperci podczas wydarzenia “Kongres Bezpieczeństwo Polski – Total Security”, które odbędzie się w dniach 21-22 października b.r. w The Westin Warsaw Hotel w Warszawie. Szczegółowa agenda kongresu oraz zapisy:
https://bezpieczenstwopolskie.pl/agenda/
W niniejszym artykule przedstawiamy kilka ważnych zagadnień, które staną się przedmiotem dyskusji prelegentów podczas październikowego wydarzenia, na które już dziś serdecznie Państwa zapraszamy!
- Efektywne zarządzanie kryzysowe wymaga nie tylko znajomości specyfiki lokalnej, ale także ścisłej współpracy z innymi podmiotami i wykorzystania nowoczesnych technologii dla optymalizacji zasobów i działań.
- Cyberzagrożenia stają się coraz bardziej zaawansowane, co wymaga od samorządów stałego monitorowania zmieniającego się krajobrazu zagrożeń i szybkiego dostosowywania strategii zabezpieczeń do nowych wyzwań.
- Odpowiednie planowanie, zabezpieczenia i regulacje mogą pomóc w efektywnym wykorzystaniu technologii smart city, przynosząc korzyści w postaci zwiększonego bezpieczeństwa, lepszej jakości życia mieszkańców i bardziej efektywnego zarządzania zasobami miejskimi.
- Zapewnienie bezpieczeństwa łańcucha dostaw wymaga kompleksowego podejścia, które obejmuje zarówno wdrażanie zaawansowanych technologii monitoringu, jak i szkolenie pracowników w zakresie procedur bezpieczeństwa.
Rola samorządów w reagowaniu na katastrofy i zagrożenia.
Samorządy pełnią funkcję pierwszej linii obrony w sytuacji wystąpienia różnego rodzaju zagrożeń, m.in. katastrof naturalnych, awarii infrastruktury krytycznej czy ataków cybernetycznych na szeroką skalę. Do zadań władz lokalnych należy m.in. opracowanie planów zarządzania kryzysowego, systemów ostrzegania, regularne ćwiczenia symulacyjne, koordynacja działań ratunkowych, udzielanie wsparcia mieszkańcom oraz odbudowa po kryzysie. Znajomość specyfiki regionu oraz mieszkańców pozwala lokalnym władzom sprawnie wdrażać procedury zarządzania kryzysowego, koordynować działania służb ratunkowych, podejmować decyzje o alokacji zasobów i szybko docierać z informacjami do mieszkańców. Istotnym elementem zarządzania kryzysowego jest ścisła współpraca samorządów z innymi podmiotami, takimi jak służby państwowe, organizacje pozarządowe (NGO) oraz przedsiębiorstwa. Straż pożarna, policja czy pogotowie ratunkowe zapewniają wsparcie operacyjne i techniczne, natomiast NGO często włączają się w działania pomocowe, oferując zasoby ludzkie, wiedzę specjalistyczną i wsparcie logistyczne. Przedsiębiorstwa, zwłaszcza te z sektora infrastrukturalnego, telekomunikacyjnego i technologicznego, odgrywają ważną rolę w przywracaniu funkcjonowania usług po kryzysie. Z kolei, dzięki partnerstwom publiczno-prywatnym samorządy mogą uzyskać dostęp do dodatkowych zasobów oraz nowoczesnych technologii takich jak m.in. systemy informacji geograficznej (GIS), sztuczna inteligencja i blockchain.
Cyberbezpieczeństwo w samorządach – ochrona systemów informatycznych i infrastruktury.
Ochrona systemów informatycznych i infrastruktury przed atakami cybernetycznymi powinna być priorytetem dla samorządów, które zarządzają istotnymi zasobami publicznymi i danymi obywateli. Cyberzagrożenia stają się coraz bardziej zaawansowane, co wymaga od samorządów stałego rozwoju swoich strategii zabezpieczeń. Kluczowe jest wdrożenie nowoczesnych systemów ochrony takich jak m.in. zapory ogniowe, które kontrolują i filtrują ruch sieciowy czy systemy zapobiegania włamaniom (IDS/IPS), które monitorują i reagują na podejrzane działania w sieci w czasie rzeczywistym. Aby utrzymać wysoki poziom ochrony konieczne są regularne aktualizacje systemów operacyjnych i aplikacji, cykliczne audyty bezpieczeństwa oraz regularne szkolenie urzędników w zakresie cyberbezpieczeństwa. Ponadto, samorządy powinny opracować plan reakcji w przypadku wykrycia cyberataku, obejmujący m.in. komunikację z odpowiednimi podmiotami oraz informowanie mieszkańców o potencjalnych zagrożeniach. Ważne jest także opracowanie procedur odzyskiwania danych po awarii systemu. Należy podkreślić, że ochrona kluczowych systemów informatycznych i infrastruktury to zadanie często przekraczające możliwości pojedynczej gminy. Dlatego niezbędna jest współpraca z różnymi podmiotami takimi jak dostawcy usług IT, inne gminy oraz podmioty rządowe: CERT Polska czy wojewódzkie centra zarządzania kryzysowego. Dzięki takim działaniom gminy mogą znacząco zwiększyć swoją odporność na cyberataki i zapewnić ciągłość działania swoich usług.
Smart City – korzyści i wyzwania dla samorządów w kontekście bezpieczeństwa.
Wprowadzanie technologii smart city stawia przed samorządami zarówno znaczące wyzwania, jak i przynosi wymierne korzyści. Inteligentne systemy monitoringu pomagają wykrywać zagrożenia w czasie rzeczywistym, a analiza dużych zbiorów danych pozwala zidentyfikować wzorce i trendy, aby precyzyjniej przewidywać potencjalne zagrożenia. Z kolei, dzięki dostępowi do informacji z systemów monitoringu, służby mundurowe mogą szybciej reagować na zgłoszenia i efektywniej kierować swoje działania. Wdrożenie technologii smart city znacznie usprawnia także komunikację między służbami ratunkowymi a mieszkańcami. Mogą oni szybko zgłaszać zdarzenia awaryjne, takie jak wypadki, pożary czy awarie infrastruktury, a służby informować o zagrożeniach. Jednak, wprowadzanie nowoczesnych technologii w miastach i gminach wiąże się z szeregiem wyzwań w zakresie bezpieczeństwa. Należy bowiem pamiętać, że smart city to złożony ekosystem wielu powiązanych ze sobą systemów. Atak na jeden element może mieć daleko idące konsekwencje dla całego miasta czy gminy. Z każdym nowym urządzeniem podłączonym do Internetu Rzeczy (IoT) powiększa się powierzchnia ataku dla cyberprzestępców. Oznacza to, że nawet niewielkie luki w zabezpieczeniach pojedynczego urządzenia mogą stanowić zagrożenie dla całego systemu. Ponadto, systemy smart city generują ogromne ilości danych, w tym dane osobowe mieszkańców. Niewłaściwe zarządzanie tymi danymi może prowadzić do ich wycieku lub nieuprawnionego wykorzystania. Pojawiają się także obawy co do nadmiernej inwigilacji mieszkańców ze względu na zastosowanie na tak dużą skalę systemu monitoringu. Należy pamiętać, że implementacja technologii smart city wymaga znacznych inwestycji finansowych oraz rozwinięcia odpowiednich kompetencji w zakresie zarządzania technologią i analizy danych. Dlatego wdrożenie nowych technologii może być szczególnie trudne dla mniejszych gmin z ograniczonym budżetem. Pomimo tych wyzwań, odpowiednie planowanie, zabezpieczenia i regulacje mogą pomóc w efektywnym wykorzystaniu technologii smart city, przynosząc korzyści w postaci zwiększonego bezpieczeństwa, lepszej jakości życia mieszkańców i bardziej efektywnego zarządzania zasobami miejskimi.
Integracja systemów smart city w zakresie bezpieczeństwa i cyberbezpieczeństwa stawia przed nami liczne wyzwania. Priorytetem powinno być bezpieczeństwo danych wrażliwych poprzez odpowiednie zapisy w umowach powierzenia danych. Bardzo ważne jest inwestowanie w najnowsze rozwiązania technologiczne, by nadążyć przeciwstawić się ewoluującym zagrożeniom. Niezbędne jest też tworzenie odpowiednich procedur do integracji systemów. Kolejnym wyzwaniami są środki finansowe, zasoby kadrowe z odpowiednimi kompetencjami oraz dostęp do nowoczesnych systemów informatycznych i inwestowania w nowoczesne technologie.
dr hab. Tadeusz Truskolaski, Prezydent Miasta Białegostoku
Bezpieczeństwo transportu i zarządzanie kryzysowe w łańcuchu dostaw.
Zapewnienie bezpieczeństwa łańcucha dostaw wymaga stworzenia i implementacji szczegółowych procedur bezpieczeństwa oraz planów awaryjnych, które pomogą w zarządzaniu ryzykiem i zapewnieniu ciągłości dostaw w sytuacjach kryzysowych. Standardowe operacyjne procedury powinny obejmować zasady dotyczące monitorowania i zarządzania transportem, przechowywania ładunków, jak również zapewnienia odpowiednich zabezpieczeń przed kradzieżą i uszkodzeniem ładunku, czy utratą danych. Obecnie dostępnych jest wiele rozwiązań, które usprawniają zarządzanie logistyką i minimalizują ryzyko przerwania łańcucha dostaw. Technologie takie jak GPS i RFID umożliwiają śledzenie i kontrolowanie przesyłek w czasie rzeczywistym, a zaawansowane systemy IT chronią dane przesyłane w ramach łańcucha dostaw. Regularne audyty bezpieczeństwa oraz wdrażanie protokołów szyfrowania danych pomagają zapobiegać wyciekom informacji i atakom na systemy zarządzające transportem.
Z kolei, plany awaryjne są niezbędne w celu szybkiej i skutecznej reakcji na różnego rodzaju zagrożenia, takie jak zakłócenia w dostawach, katastrofy naturalne, czy incydenty związane z bezpieczeństwem. Takie plany powinny zawierać szczegółowe procedury dotyczące alternatywnych źródeł dostaw, zabezpieczenia krytycznych ładunków, oraz protokoły komunikacyjne z partnerami w łańcuchu dostaw i służbami ratunkowymi. Oprócz wdrożenia nowoczesnych systemów monitoringu i zabezpieczeń, istotne jest również szkolenie pracowników, ponieważ nawet najbardziej zaawansowane systemy zabezpieczeń nie będą skuteczne, jeśli personel nie będzie świadomy zagrożeń i procedur bezpieczeństwa. Regularne szkolenia powinny obejmować zarówno techniczne aspekty obsługi systemów monitoringu, jak i procedury radzenia sobie z sytuacjami awaryjnymi, w tym rozpoznawania i reagowania na próby kradzieży czy sabotażu.
